Informacje na tej stronie nie posiadają źródeł. Może się okazać, że zawarta w nim treść jest nieprawidłowa. Artykuł czeka na potwierdzenie zawartych w nim informacji przez administratora.
Skoki przez przeszkody - literą "B" jest w Polsce oznaczana druga z dyscyplin olimpijskich: skoki przez przeszkody. Szybkie tempo rozgrywania, widowiskowość, proste i zrozumiałe dla widza reguły stanowią główne przyczyny jej popularności.
Pierwsze oficjalne zawody w skokach konnych zostały zorganizowane przez Royal Dublin Society jako część pokazu w Dublinie w roku 1864. Odbywający się na murawie imponującego Leinster House "konkurs skoków", jak go wówczas nazwano, skaładał się z trzech kategorii - skoku ponad przeszkodą z kolcolistu i rowu z woda o długości 3,65 m oraz skoku przez mur z luźnych cegieł, o wysokości nie przekraczającej 1,8 m. Dla zwycięzców poszczególnych kategorii przewidziano nagrodę wysokości 5 funtów szterlingów, a dla zwycięzcy konkursu - trofeum. Sędziowanie było w owym czasie zadaniem raczej woluntarystycznym, jako że jedyną wytyczną była konieczność "pokonania przeszkody zgodnie z uznaniem sędziów". W roku 1881 wprowadzono pierwszy tor jednolity. Popularność konkursu zyskała taką skalę, że fenomenalna liczba 800 zawodników zmusiła organizatorów do wypuszczenia dwóch konkursów na raz!
Nowy i ekscytujący sport stał się faworytem zarówno uczestników, jak i widzów, błyskawicznie zyskując popularność. Jako dyscyplina olimpijska po raz pierwszy pojawiła się w Paryżu w roku 1900, kiedy to Belg, Aime Haageman, jako pierwzsy spośród 37 rywali z pięciu krajów ukończył wyścig, w mierzonym czasie pokonując 22 przeszkody na odcinku 850 m. Wtedy też, po raz pierwszy i ostatni w historii olimpiady, rozegrano konkurencje długiego i wysokiego skoku.
Rozkwitający sport nabrał nowego rozpędu z chwilą włączenia skoków do programu inauguracji Międzynarodowej Wystawy konnej na londyńskiej Olimpii w 1907 r. Większość uczestników wywodziła się ze środowisk wojskowych, niemniej zainteresowanie jakie wywołały zawody, było wystarczające, by otworzyć drogę dla jeźdźców cywilnych.
Zasady ogólne[]
Zasady konkursu skoków są bardzo proste. W najczęściej rozgrywanym konkursie zwykłym celem jeźdźca i konia jest przeskoczenie w określonej kolejności przeszkód umieszczonych na parkurze. Zrzucenie drąga, a także inne wykroczenia, np. wyłamanie lub odmowa skoku przez konia kosztuje zawodnika 4 punkty karne. Wygrywa zawodnik, który zdobędzie jak najmniej punktów karnych. W przypadku remisu wygrywa zawodnik, który miał krótszy czas. W zawodach nie ma podziału na kobiety i mężczyzn.
Kategorie[]
Konkursy skoków są rozgrywane w różnych klasach trudności, oznaczonych - podobnie jak w ujeżdżeniu - literami:
mini LL - 50 cm
LL - 90 cm
L - 100 cm
L1 - 105 cm
P - 110 cm
P1 - 115 cm
N - 120 cm
N1 - 125 cm
C - 130 cm
C1 - 135 cm
CC - 140 cm
CC1 - 145 cm
CS - 150 cm
CS1 - 155 cm
Stosowane są także określenia "Mała Runda"(130cm), "Średnia Runda", "Duża Runda". Wymienione klasy obowiązują tylko w Polsce, np. w Niemczech podział jest inny.
Co najmniej 50% przeszkód musi mieć wysokość odpowiadającą klasie konkursu. Reszta może być 5 cm wyższa lub niższa.
Punktacja[]
Najczęściej podstawą w ocenianiu zawodników jest najmniejsza ilość błędów oraz czas przebiegu. Do błędów zalicza się (w konkursach do wysokości 125 cm czyli do klasy N1 włącznie):
strącenie przeszkody: 4 punkty karne
pierwsze nieposłuszeństwo konia: 4 punkty karne
drugie nieposłuszeństwo konia: 8 punktów karnych
trzecie nieposłuszeństwo konia: eliminacja
przekroczenie normy czasu: za każde rozpoczęte 4 sekundy – 1 punkt karny, w rozgrywkach za każdą rozpoczętą sekundę – 1 punkt karny (punkty karne mogą mieć wartości ułamkowe)
przekroczenie czasu maksymalnego: eliminacja
upadek jeźdźca lub jeźdźca i konia: eliminacja
pomylenie trasy przebiegu (bez korekty): eliminacja
pomoc niedozwolona: eliminacja
W konkursach od 130 cm włącznie (klasa C i powyżej oraz międzynarodowe zawody FEI) obowiązuje tylko jedno nieposłuszeństwo konia; drugie powoduje eliminację z konkursu.
Eliminacja różni się od dyskwalifikacji podstawami do jej stosowania oraz tym, że dotyczy tylko jednego konkursu i niemożności jego kontynuowania. Dyskwalifikacja może natomiast dotyczyć całych zawodów i wszystkich rozgrywanych w ich ramach konkursów.
Przeszkody[]
Istnieje wiele rodzajów przeszkód, a te najczęściej spotykane to: stacjonata, okser, triplebarre, mur, oraz rów z wodą. W zależności od klasy i rodzaju konkursu na parkurze ustawionych jest od 8 do 13 przeszkód – pojedynczych lub wchodzących w skład kombinacji, czyli tzw. szeregów. Są one traktowane jako jedna przeszkoda (pierwszy człon ma literę A, drugi B...) do pokonania kilkoma skokami. Punkty karne liczą się osobno na każdej przeszkodzie, ale jeśli koń np. wyłamie albo odmówi skoku, trzeba skakać cały szereg od nowa. Przeszkody są ponumerowane zgodnie z kolejnością pokonywania; wyjątek stanowią niektóre konkursy specjalne. Dodatkowo linia startu i mety, przeszkody oraz przejazdy obowiązkowe oznaczane są chorągiewkami białymi i czerwonymi. Zawodnik musi pokonać te części toru pomiędzy chorągiewkami, mijając czerwone po swojej prawej, a białe po lewej stronie.
Rodzaje konkursów[]
Istnieją bardzo różnorodne konkursy, a jest ich bardzo wiele. Różnią się między innymi zasadami, chociaż zawsze są podobne:
Konkurs zwykły[]
Zasady dokładnie takie jakie zostały wyjaśnione już wcześniej. Zawodnicy za błędy lub zrzutki dostają punkty karne. Wygrywa zawodnik z najmniejsza ilością punktów karnych.
Konkurs dokładności[]
Ten rodzaj konkursu ma określoną normę czasu. O wygranej decydują punkty karne. W przypadku remisu odbywa się dogrywka w postaci konkursu zwykłego.
Konkurs szybkości[]
Konkurs ten polega na jak najszybszym przejeździe wyznaczonej trasy. W tym przypadku punkty karne przeliczane są na sekundy. Za wyłamania i odmowy nie jest naliczana kara, bo zawodnik i tak straci czas, najeżdżając ponownie na przeszkodę. Wygrywa zawodnik, króry ukończy tor w najkrótszym czasie.
Konkurs dwufazowy[]
Konkurs ten jest rozgrywany w dwóch fazach, następujących bezpośrednio po sobie. Linia mety pierwszej fazy (7 do 9 przeszkód) jest jednocześnie linią startu drugiej fazy (4 do 6 przeszkód). Po zakończeniu pierwszej fazy przejazd kontynuują w drugiej fazie jedynie ci zawodnicy, którzy pokonali pierwszą bezbłędnie i w normie czasu. Każda z faz może być organizowana na zasadach różnych konkursów (np. dokładności i zwykłego lub dokładności i szybkości).
Konkurs potęgi skoku[]
Konkurs potęgi skoków polega na pokonywaniu coraz wyższych przeszkód, sięgających nawet ponad dwa metry (minimum 140 cm). Składa się z kilku etapów. Każdy etap trzeba pokonać na czysto, by móc jechać następny. Wszyscy zawodnicy po kolei skaczą przeszkody o określonej wysokości. W następnym etapie są one podwyższane o określoną wysokość (np. 10cm) i znowu jeźdźcy muszą je przeskoczyć na czysto. Często czwarty etap jest rozsztrzygający. Najczęściej wykorzystywaną w tym konkursie przeszkodą jest mur. Z powodu swoich wyraźnych konturów i jasno określonej linii podstawy ułatwia koniom dobrze wymierzyć odskok. Często na wyższych etapach stosowane są tylko dwie przeszkody, z których pierwsza jest nieco niższa i ma tylko przyzwyczaić konie do wysokości, a druga jest "przeszkoda właściwa". Rekord w skoku pionowym należy do Chilijczyka Alberta Larraguibela na koniu Huaso w 1949 roku i wynosi 247cm. Obecnie takie wysokości nie są pokonywane, jest to zbyt niebezpieczne nawet dla doświadczonych koni i jeźdźców. Poza tym Huaso nie skakał przez normalną stacjonatę, jaką ustawia się na zawodach, tylko przez specjalną przeszkodę do bicia rekordu. Była ona bardziej pochyła, co ułatwiało skok.
Sztafeta[]
Jest to konkurs, w którym rywalizują drużyny składające się z 2 - 3 zawodników. Jeźdźcy kolejno wyjeżdżaja na parkur, a czasy w jakich zawodnicy pokonają wszystkie przeszkody sa liczone razem. W przypadku eliminacji jednego z zawodników z zawodów odpada cała druzyna.
Konkurs z Jokerem[]
Konkurs o wzrastającym stopniu trudności[]
Konkurs odbywa się na 6, 8 lub 10 przeszkodach. Za każdą kolejną poprawnie pokonaną przeszkodę otrzymuje się wzrastającą ilość punktów (za przeszkodę nr 1: 1pkt, nr 2: 2 pkt itd.). Za błędy na przeszkodzie na tej samej zasadzie odejmuje się punkty. Narastająca trudność przeszkód wynika nie tylko z wysokości i szerokości, lecz także z ich umieszczenia na torze. Ostatnią przeszkodę jeździec może wybrać pomiędzy ostatnią typowo punktowaną przeszkodą lub Jokerem – przeszkodą dużo trudniejszą, lecz dwukrotnie wyżej punktowaną. Konkurs ten może być rozgrywany na zasadach konkursu zwykłego, dokładności z rozgrywką lub zwykłego z rozgrywką dla zawodników o tym samym wyniku punktowym.
Konkurs z wyborem przeszkód[]
W konkursie tym każda przeszkoda jest oznaczona tabliczką, wskazującą ile punktów bonifikacyjnych daje jej pokonanie (od 10 do 120 punktów). Punktacja zależy od trudności przeszkody, a każda z przeszkód musi mieć taką budowę, która umożliwia przeskoczenie jej z obydwu stron. Jeździec pokonuje przeszkody w dowolnej kolejności (każdą może dwukrotnie). Na torze może pojawić się przeszkoda zwana Jokerem – trudniejsza i jako jedyna nagradzana 200 punktami. Wygrywa ten, kto w określonym czasie uzbiera najwięcej punktów. [4]
Zrzutka powoduje, że punkty nie są przyznawane, a przeszkoda nie jest odbudowywana i nie jest możliwe zdobycie punktów za jej ponowne pokonanie. Zrzutka Jokera powoduje utratę 200 punktów. Upadek powoduje zakończenie przebiegu, ale zebrane punkty nie przepadają. Nieposłuszeństwa konia skutkują utratą czasu i zebraniem mniejszej ilości punktów bonifikacyjnych.
Konkurs z wyborem trasy
Wszystkie przeszkody muszą zostać pokonane (każda tylko raz), ale to jeżdziec decyduje, w jakiej kolejności będzie je skakał. Występuje maksymalnie 8 przeszkód.
Konkurs szczęścia
Parkur zbudowany w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Trasa nie jest szczególnie trudna. Przejazd kończy sie w momencie popełnienia pierwszego błędu (zrzutki, wyłamania, odmowy...).
